Werkwoordspelling het voltooid deelwoord

Uitleg

Een voltooid deelwoord is een onderdeel van de werkwoordspelling, het is een vervoeging van het werkwoord. De Latijnse naam voor voltooid deelwoord is participium perfecti en een veelgebruikte afkorting is vd. Een voltooid deelwoord begint meestal met ge-, maar ook vaak met be-, ver- of ont-.

• rennen - gerend 
• luisteren - geluisterd
• reizen - gereisd
• fietsen - gefietst
• pakken - gepakt
• gebruiken - gebruikt
• praten - gepraat
• beloven - beloofd
• vervelen - verveeld
• ontmoeten - ontmoet

Een voltooid deelwoord eindigt op: 

• -d (regelmatig)
• -t (regelmatig)
• -en (onregelmatig)

Worden, hebben en zijn

Een zin met een voltooid deelwoord wordt meestal gemaakt met het hulpwerkwoord van hebben, zijn of worden. 

• Ik heb gefietst.
• Jij hebt gewonnen.
• Ik word geroepen.
• jij wordt vervangen.
• Dat is gedaan. 
• Ik ben geweest. 

Regelmatige werkwoorden 

Een regelmatig werkwoord wordt ook een zwak werkwoord of een klankvast werkwoord genoemd. Een regelmatig werkwoord eindigt op een -d of een -t. Als je niet weet of het voltooid deelwoord op een -t of een -d eindigt, dan kun je het langer maken (in de verleden tijd) of je gebruikt de regels van 't kofschip.

• Ik heb gerend. (want rende) 
• Ik heb gefietst. (want fietste)
• Ik heb gepakt. (want pakte)

De regels van 't kofschip (x)

Meestal weet je of de verleden tijd van een regelmatig werkwoord met -de(n) of -te(n) wordt geschreven en dan weet je dus ook of het voltooid deelwoord op -d of -t eindigt. Uiteraard kun je ook 't kofschip (x) gebruiken om te weten hoe je het voltooid deelwoord schrijft. Andere woorden voor 't kofschip zijn: sexy fokschaap of fokschaapshit.

• Als de laatste letter van de stam wel in 't kofschip staat: het voltooid deelwoord eindigt op -t.  
• Als de laatste letter van de stam niet in 't kofschip staat: het voltooid deelwoord eindigt op -d.

werkwoord: fietsen  

• stam: fiets  
• de laatste letter is een 's'
• de 's' staat wel in 't kofschip, dus een 't'
• dus: gefietst

werkwoord: rennen 

• stam: ren 
• de laatste letter is een 'n'
• de 'n' staat niet in 't kofschip, dus een 'd'
• dus: gerend

Hier kun je regelmatige voltooid deelwoorden oefenen.

Onregelmatige werkwoorden (sterke werkwoorden)

Veel werkwoorden zijn onregelmatig, een ander woord voor een onregelmatig werkwoord is een sterk werkwoord of een klankveranderend werkwoord. De onregelmatige voltooid deelwoorden moet je uit je hoofd leren, lees hier de algemene uitleg over onregelmatige werkwoorden. 

• lopen - gelopen 
• slapen - geslapen
• bedriegen - bedrogen
• zijn - geweest
• worden - geworden
• doen - gedaan

Maak de opdrachten over het voltooid deelwoord van een onregelmatig werkwoord.